Απαγορεύεται η δυστυχία

Του Θανάση Θ. Νιάρχου Θα έχετε σίγουρα διαβάσει σε εισόδους πολυκατοικιών στο Παγκράτι, τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, τα Ιλίσια και σε άλλες περιοχές και γειτονιές της Αθήνας (μικρομεσαίες και μεσαίες ως επί το πλείστον) τις θυροκολλημένες με τα μαύρα, μεγάλου μεγέθους, τυπογραφικά στοιχεία ανακοινώσεις: «Απαγορεύεται η είσοδος στους διανομείς φυλλαδίων και στους μικροπωλητές». «Μα καλά», θ΄ αναρωτηθεί ο καλοπροαίρετος συμπολίτης, «τόσα συμβαίνουν, είναι αμαρτία να θέλει να προστατεύσει κανείς το “έχει” του (τι απαίσια λέξη), αλλά και τον εαυτό του;». Ασφαλέστατα να προστατεύσει κάποιος τον εαυτό του και την οικογένειά του και τα χρήματά του που τα έχει στο συρτάρι, στο χρηματοκιβώτιο ή στο στρώμα. Δεν μπορείς όμως να μην αναρωτηθείς γιατί η προστασία γίνεται αποτελεσματική όταν συνδυάζεται με τη λέξη απαγόρευση ή θα γινόταν ασθενική αν συνδυαζόταν με τη λέξη «παρακαλούμε» αντί με τη λέξη «απαγορεύουμε». Πώς δεν αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο κίνδυνος που διατρέχει από έναν μικροπωλητή ή διανομέα είναι μηδαμινός κι ότι στις περιπτώσεις που θα ήθελε να κραυγάσει τη λέξη «απαγορεύεται», γιατί πραγματικά απειλείται, έχει στερηθεί κάθε είδους φωνή.

«Απαγορεύεται η είσοδος...» σε ελεύθερη αλλά και ακριβέστατη ταυτόχρονα μετάφραση σημαίνει «απαγορεύεται η είσοδος στη δυστυχία». Αν δεν αισθανόμασταν ότι είναι η δυστυχία που πραγματικά μας απειλεί κι όχι ο μικροπωλητής ή ο διανομέας, θα διαβάζαμε ανάμεσα στις απαγορευτικές ανακοινώσεις και μία, έστω, που θα έγραφε: «Απαγορεύεται η είσοδος στους πλουσίους, τους επιχειρηματίες, τους βιομηχάνους, τους εφοπλιστές». Για να μην έχει υπάρξει ποτέ μία αντίστοιχη ανακοίνωση, σημαίνει πως ο ζάπλουτος, που συνιστά αναμφισβήτητα μια μεγαλύτερη απειλή για τον καθένα, σε σχέση με τον μικροπωλητή και τον διανομέα, συνειδητοποιείται όχι μόνον ως απειλή αλλά ως ευλογία. Πράγμα που θα τον έκανε καλοδεχούμενο, έστω κι αν μια ανάλογη απρόβλεπτη είσοδος δεν θα υπήρχε ποτέ το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί.

Αν γινόταν να συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει πραγματικά απειλή, ώστε να δικαιολογείται η απαγόρευση, δεν θα της δίναμε το πρόσωπο της περιφερόμενης δυστυχίας. Με την πραγματικά σοβαρή απειλή σπάνια, αν όχι ποτέ, θα έρθουμε σε καταπρόσωπο επαφή. Αλλά μόνον όταν μεταβάλλουμε την απειλή σε κάτι ορατό, που είναι του χεριού μας, μπορούμε ν΄ ασκήσουμε την απαγορευτική μας εξουσία. Δεν γίνεται να ερχόμαστε σε σύγκρουση με κάτι το «αόρατο», όσο κι αν είναι αυτό που μας απειλεί. Η μετατροπή του διανομέα ή του μικροπωλητή σε απειλή γίνεται γιατί μας κάνει να αισθανόμαστε σπουδαίοι με το να μπορούμε να τους απαγορεύουμε την είσοδο. Επειδή ουσιαστικά εμείς οι ίδιοι αισθανόμαστε ως διανομείς και μικροπωλητές που συμβαίνει να τους έχουν απαγορευθεί πολύ σημαντικότερα πράγματα, σε σχέση με την είσοδο σε μια πολυκατοικία, απαγορεύουμε την τελευταία σε ανθρώπους που τυπικά φέρνουν την ιδιότητα του διανομέα και μικροπωλητή. Επειδή δεν μπορούμε να διαθέτουμε προσωπική ασφάλεια σε ανθρώπους ή μια καλομαντρωμένη βίλα, με το ελάχιστο που διαθέτουμε (όπως την έντυπη ή και χειρόγραφη ανακοίνωση στην είσοδο της πολυκατοικίας) κραδαίνουμε την απαγορευτική μας ισχύ. Όπως ακριβώς συνειδητοποιούμε οι ίδιοι την απαγορευτική ισχύ της καλομαντρωμένης βίλας.

Ο Θανάσης Θ. Νιάρχος είναι ποιητής, συνεκδότης του περιοδικού «Η Λέξη».
Αναδημοσίευση από ΤΑ ΝΕΑ online